Trend polegający na podkreślaniu ekologiczności usług i produktów jest powszechny i obejmuje również wino, czego dowód stanowi wyodrębnienie nowej kategorii trunków określanych jako naturalne albo też domowe. Czym się one charakteryzują i odróżniają od pozostałych gatunków? Gdzie i jakimi sposobami są wytwarzane? Jakie kryteria muszą zostać spełnione, aby dany wyrób został przydzielony do tej grupy? Poniżej odpowiadamy na te i inne pytania związane z tematem.
W odróżnieniu od innych typów wino naturalne nie podlega żadnym określonym regulacjom. Należy także odróżnić je od wariantów ekologicznych czy biodynamicznych, które już są objęte ściśle wskazanymi zasadami. Jego definicja jest umowna, a nie oficjalna również dlatego, że nie istnieją zestandaryzowane certyfikaty pozwalające na atestowanie produktów. Praktyka pozostaje jednak taka, że do omawianej kategorii zalicza się trunki wytwarzane ze szczepów pochodzących z winnic znajdujących w niedalekiej odległości od punktu sprzedaży. W tym przypadku właśnie lokalność odgrywa ważną rolę, m.in. ze względu na chęć uproszczenia do maksimum procesów transportu i dystrybucji.
Innym nieoficjalnym kryterium stosowanym do definiowania wina naturalnego są wykorzystywane procedury wytwórcze. Przyjmuje się, że w tej grupie znajdują się wyłącznie trunki powstające w sposób nieinterwencyjny, w ramach spontanicznej fermentacji. Brakuje tu miejsca na zaawansowane procedury technologiczne i pełną automatyzację czynności – chodzi o to, żeby proces wytwarzania napoju z winogron był możliwie jak najbardziej organiczny.
Aspektem wyróżniającym wina naturalne jest często anonimowe pochodzenie. Są tworzone w niewielkich, lokalnych piwnicach, z daleka od nastawionych na masową produkcję, komercyjnych winnic prowadzonych przez rozbudowane przedsiębiorstwa. W tym przypadku docenia się charakterystykę szczepu i terroiru oraz kunszt konkretnego winiarza, który wkłada pasję i serce w wytworzenie swojego trunku. To on odpowiada za selekcję i pozyskiwanie winogron, które powinny być zbierane ręcznie lub pochodzić z upraw ekologicznych bądź biodynamicznych, a następnie nadzoruje produkcję.
Również sam proces wytwórczy jest maksymalnie uproszczony i pozbawiony wszelkiego rodzaju dodatków, które stosuje się powszechnie w masowym winiarstwie. Zgodnie z tymi zasadami, rezygnuje się z użycia:
Co istotne, pomimo braku tych składników w organicznym procesie fermentacji dochodzi do naturalnego wydzielania się zarówno siarczynów, jak i drożdży, co przekłada się na mętność napoju. Nieinterwencyjna produkcja sprawia, że powstające wino odzwierciedla specyfikę szczepu oraz warunki geologiczne i klimatyczne, w jakich dojrzewa. Przekrój charakterystyki trunków z tej kategorii jest więc szeroki i obejmuje zarówno warianty owocowe, jak i z przewagą kwasowości. Różnorodne jest również zabarwienie, które może być w zasadzie dowolne, począwszy od białego, poprzez różowe, skończywszy na czerwonym.
Co interesujące, naturalne wino zrodziło się na bazie sceptycznego podejścia do beczkowania. Co do zasady, miłośnicy organicznej produkcji starają się odchodzić od tej metody i sięgają po inne sposoby, np. fermentację w umieszczonych w glebie amforach z gliny (takie techniki stosuje się w Gruzji) czy nalewanie do butelki nie w pełni sfermentowanego soku (Francja), w efekcie czego powstaje lekko musujący napój o bliżej nieokreślonej charakterystyce, którą można poznać dopiero po otwarciu.
Wina naturalne stanowią prawdziwy fenomen ostatnich lat. Popyt na nie rośnie bardzo dynamicznie, w efekcie czego czerpać inspirację z tej metody wytwarzania trunku winnego zaczynają również duże przedsiębiorstwa, reklamując swoje wyroby jako organiczne czy domowe. To najlepszy sygnał pokazujący, że nurt produkcji zgodnej z założeniami entuzjastów naturalności staje się coraz bardziej powszechną praktyką, która rozprzestrzenia się w szybkim tempie.
Jest 23 produktów.
Polska gęsina na św. Marcina najlepiej komponuje się z młodym polskim winem, w Czechach zwanym świętomarcińskim. Nowością w tym roku jest Rose oparte na Regencie. Wybierać gdy za długo się zastanawiamy czy podać białe czy czerwone!
Oszałamiająco aromatyczna, węgierska odmiana Irsai Oliver, spontanicznie fermentowanana i butelkowanych bez filtracji, tak jak stworzyła ją natura.
To wino uwodzi. Uwodzi, a my stajemy się zachłanni. Bo któż nie miałby ochoty na biodynamicznego, różowego Zweigelta znad Balatonu?
Zadziwiający kupaż Hárslevleű pochodzącego z winnicy Tökösmáj oraz Furminta z Palota. Bardzo owocowy, częściowo fermentowany w ceramicznych jajach (popularne wśród wielu biodynamików i naturalistów). Niezwykłe, koniecznie spróbujcie!
Zachwycający Balaton, głównie na bazie Olaszrizlinga z dziesięcioprocentowymi dodatkami w postaci Tramini i Sauvignon Blanc, dojrzewający częściowo w amforach i minimalnie siarkowany przed butelkowaniem (10 mg/l). Piękne wino o niezwykłej głębi.
Kékfrankos to odmiana przynależna do Sopronu, tutaj ma swoje źródło, zaś Balf to mała wioska nad jeziorem Nezyderskim, gdzie znjadują się liczne źródła termalne. Wkrótce po upadku żelaznej kurtyny ojciec Franz Weninger zainteresował się winnicami za granicą Węgier, a teraz Franz junior czerpie dziś z tej decyzji zyski, produkując tutaj Kékfrankos (czyli austriacki Blaufränkisch). Stylistycznie dość podobne do swoich towarzyszy z Burgenlandu, ale ze względu na różne terroir mają swój własny charakter.
Tokajski Furmint z ponad 40-letnich krzewów od uczennicy Marty Wille-Baumkauff, Tímei Éless, nowej, naturalnej gwiazdy węgierskiego winiarska, która zasłynęła uroczym bon-mote: "kobiety zwykle dostają w prezencie biżuterię, ja dostałam od męża beczkę"...
Niezwykły kupaż trzech klasyków, Merlot i dwóch Cabernetów, towarzyszący soczystemu i potoczystemu Kekfankosowi znad Balatonu. Doborowe towarzystwo.
Fehérburgundi czyli Pinot Blanc. Wiąże się z tym zabawna historia, bo tak naprawdę, to miało to być... Pinot Noir, ale ktoś po drodze zawalił i dzięki temu mamy arcy-piękne wino o, przypominających wiosnę aromatach, kwiatowej łąki. Głęboka mineralność i pobudzająca apetyt słoność. Śmiało!
Pomarańczowe niskointerwencyjne wino — zamknięte w butelce słońce znad Balatonu. Kristinus to położone na południowo-zachodnim brzegu Balatonu, gospodarstwo winiarskie, które uzyskało certyfikat Demeter we wrześniu 2022 roku. Promuje bioróżnorodność, co przyczynia się do wysokiej jakości zbiorów.
Kékfrankos to nie tylko odmiana w regionie - to kwestia kulturowa. To tożsamość i tradycja, bez których nie możemy się obejść. Starannie zbierane winogrona pochodzą z winnicy Vári i aby zachować smak owoców i ich przyprawowy, świeży charakter, do leżakowania zostały użyte duże używane beczki.
Sauvignon Blanc z 20-letnich winorośli z winnicy Oakbankma, niezwykle stylowe i klasyczne dla Adelaide Hill, pełne rześkich nut agrestu i cytrusów. Pokochacie je!
Ekscytujące, orzeźwiające, po prostu wspaniałe i intrygujące, naturalne, mętne wino musujące pét-nat na baie Furminta z winnic w Tokaj-Hegyalja, Tállya, Dukát-dűlő. Pierwsze pétillant-naturel w Tokaju. Dziki odlot!
Jedno z najlepszych, australijskich Syrah, z chłodnej klimatycznie winnicy Cronberry w Adelaide Hills. Jak mówi jego twórca, Micheal Downer, liczy się styl i elegancja, a nie brutalna siła. Lepiej byśmy tego nie ujęli.
Grona Cabernet Sauvignon, Grenache i odrobina ...Sauvignon Blanc, z Margaret River od zaprzyjaźnionego biodynamika Mike'a Sleggersa. Odlotowy kolor, owocowa rozpusta i niesamowity poziom pija(l)ności. Niebywałe wino!
Odlotowy kupaż Vermentino i Zibibbo (muszkat aleksandryjski) z Nowej Południowej Walii. Dzikość serca w całej okazałości. Uważajcie na imprezach, bo jest to prawdziwy "jumping juice"!
Wino z tokajskiej winnicy Hetény zasadzonej w 2015 roku. Uderzająco rześkie i mineralne, kwiatowo-owocowe wino. Zjawiskowa rzecz!
Cudownie soczyste i przede wszystkim zabójczo pyszne Pinot Noir z Adelaide Hills od australijskiego mistrza tej odmiany, Michael'a Downera. Można odłożyć na 6-7 lat, ale polecamy to niezwykłe wino, wypróbować z kaczką i zającem. Nie pożałujecie.
Jeśli tak jak my, kochacie cudownie świeże i lekkie Grenache, o niewiarygodnej niemal barwie, to lepiej trafić nie mogliście. Niesamowite wino z McLaren Vale, od Amber Ochoty, będące swego rodzaju afiszem dla tych, którzy wielbią stare krzewy (1946!) oraz spontaniczną fermentację. Cóż za głębia, cóż za piękno!
Obrazoburczo wręcz urokliwe Chardonnay, utrzymane w chłodnym, klimatycznym stylu, o kremowej konsystencji, a do tego pełne krzemiennej mineralności. Szaleństwo? Gdzieżby! To czysta natura zamknięta w butelce, Australia à rebours; a może właśnie taka być powinna? My uwielbiamy i szczerze polecamy.
Pikantne, soczyste i kuszące Pinot Noir, porastające Adelaide Hills na wysokości ok. 550 m n.p.m., o drobnoziarnistej konsystencji i niesamowicie smukłym i giętkim ciele. Nęcące i uwodzicielskie wino, stworzone do kuchni.
Zdumiewająco piękne, a przy tym nieco melancholijne Syrah z winnicy Onkaparinga Hills, pełne soczystego owocu, pikanterii i urzekającej mineralności. Połączenie olduskolowej, francuskiej szkoły z naturalnym podejściem Ochotów. Magia!
Orgiastyczne Grenache pochodzące z winnicy Fugazi, obsadzonej 66-letnimi krzewami uprawianymi na grzbiecie Blewitt Springs, pełnego czerwonej glinki, żelaza i żwiru. Niewielka produkcja, zjawiskowe wino.
